PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì:
x1.y1 = x2.y2 =… = a. $ \displaystyle \dfrac{{x_{1}}}{{x_{2}}}=\dfrac{{y_{2}}}{{y_{1}}};\dfrac{{x_{1}}}{{x_{3}}}=\dfrac{{y_{3}}}{{y_{2}}};….$
BÀI TẬP MINH HỌA
4A. Cho x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. Gọi x1;x2 là hai giá trị của x và y1 – y2 = 5 là hai giá trị tương ứng của y. Biết x1 = -10, x2 =15, y1 – y2 = 5, hãy
a) Tính y1 ; y2; b) Biểu diễn y theo x
4B. Cho x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. Gọi x1; x2 là hai giá trị của x và y1; y2 là hai giá trị tương ứng của y. Biết rằng
x1 -2x2 = 8 và y1 =5; y2 =15, hãy:
a) Tính x1; x2; b) Biểu diễn y theo x.
HƯỚNG DẪN GIẢI
4A. Do x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên
$ \displaystyle \dfrac{{x_{1}}}{{x_{2}}}=\dfrac{{y_{2}}}{{y_{1}}}$ hay $ \displaystyle \dfrac{{y_{1}}}{{15}}=\dfrac{{y_{2}}}{{-10}}$. Áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau ta có:
$ \displaystyle \dfrac{{y_{1}}}{{15}}=\dfrac{{y_{2}}}{{-10}}=\dfrac{{y_{1}-y_{2}}}{{15-(-10)}}=\dfrac{5}{{25}}=\dfrac{1}{5}$
Tìm được y1 = 3; y2 = -2
b) Ta có a = x1 .y1 = x2 .y2 = -30 => y = $ \displaystyle \dfrac{{-30}}{x}$
4B. Tương tự 4A. a) x1 = 24; x2 = 8 b) Ta có y = $ \displaystyle \dfrac{{120}}{x}$