Bảng nhận biết các chất hóa học lớp 8, lớp 9

I. LÝ THUYẾT

1) Nguyên tắc

– Phải trích mỗi chất một ít để làm mẫu thử ( trừ trường hợp là chất khí )

– Phản ứng chọn để nhận biết các chất phải xảy ra nhanh và có dấu hiệu đặc trưng ( đổi màu , xuất hiện kết tủa, sủi bọt khí, mùi đặc trưng, … )

2) Phương pháp

– Phân loại các chất mất nhãn → xác định tính chất đặc trưng → chọn thuốc thử.

– Trình bày :

Nêu thuốc thử đã chọn ? Chất đã nhận ra ? Dấu hiệu nhận biết  (Hiện tượng gì ? ), viết PTHH xảy ra để minh hoạ cho các hiện tượng.

3) Lưu ý

– Nếu chất A là thuốc thử của chất B thì chất B cũng là thuốc thử của A.

– Nếu chỉ được lấy thêm 1 thuốc thử, thì chất lấy vào phải nhận ra được một chất sao cho chất này có khả năng làm thuốc thử cho các chất còn lại.

– Nếu không dùng thuốc thử thì  dùng các phản ứng phân hủy, hoặc cho tác dụng đôi một.

– Khi chứng minh sự có mặt của một chất trong hỗn hợp thì rất dễ nhầm lẫn. Vì vậy thuốc thử được dùng phải rất đặc trưng.

Ví dụ: Không thể dùng nước vôi trong để chứng minh sự có mặt của CO₂ trong hỗn hợp : CO₂, SO₂, NH₃ vì  SO₂ cũng làm đục nước vôi trong:

CO₂   +  Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓  +  H₂O

SO₂   +  Ca(OH)₂ → CaSO₃ ↓  +  H₂O

4) Tóm tắt thuốc thử và dấu hiệu nhận biết một số chất

II. BÀI TẬP MẪU

III. BÀI TẬP ÁP DỤNG

Dạng 1: Không hạn chế thuốc thử

Oxit

1. K₂O, Al₂O₃, MgO

2. K₂O, Al₂O₃, CaO

3. Ag₂O , Fe₂O₃, CuO, Fe₃O₄ và FeO

4. Na₂O, Al₂O₃, Fe₂O₃ và Fe

5. Fe₃O₄ và Fe₂O₃

6. Hỗn hợp ( Al + Al₂O₃ ), ( Fe + Fe₂O₃ ) và ( FeO + Fe₂O₃ )

Muối

1. Dung dịch AlCl₃, NH₄NO₃, BaCl₂ và MgCl₂
2. Dung dịch NaOH, H₂SO₄, Na₂SO₄, BaCl₂ và MgCl₂

3. Dung dịch FeCl₃, Al(NO₃)₃ , HCl, NH₄NO₃, KOH và Pb(NO₃)₂

Dạng 2: Chỉ dùng một loại hoá chất

Kim loại

1. Zn, Fe và Ba

2. Ba, Mg, Fe, Ag và Al mà chỉ dùng H₂SO₄

Oxit

1. Na₂O, Al₂O₃ và Fe₂O₃

2. K₂O, Al₂O₃, CaO và MgO

Muối

1. Dung dịch BaCl₂, Fe(NO₃)₂, AgNO₃ và Na₂CO₃

2. Chất rắn NaCl, Na₂CO₃, BaCO₃, BaSO₄

3. Chỉ dùng CO₂ và H₂O phân biệt dung dịch NaCl, Na₂SO₄, CaCO₃, Na₂CO₃ và BaSO₄

4. Chỉ dùng kim loại phân biệt dung dịch HCl, HNO₃đ, NaNO₃, NaOH, AgNO₃

5. Chỉ dùng HCl và H₂O phân biệt các chất rắn Na₂CO₃, CaCO₃, Na₂SO₄ và CaSO₄.2H₂O

6. Dung dịch NH₄HSO₄, Ba(OH)₂, BaCl₂, HCl, NaCl, H₂SO₄

7. Dùng quỳ tím phân biệt dung dịch H₂SO₄, Ba(OH)₂, BaCl₂, HCl, NaCl, NaOH

8. Chỉ dùng CO₂ và H₂O phân biệt các chất rắn NaCl, Na₂CO₃, CaCO₃ và BaSO₄

9. Chỉ dùng kim loại phân biệt dung dịch AgNO₃, NaOH, HCl, NaNO₃

10. Dung dịch BaCl₂, Na₂SO₄, Na₃PO₄, HNO₃

11. Dung dịch H₂SO₄, Na₂SO₄, Na₂CO₃, FeSO₄
Dạng 3:

Không dùng thuốc thử nào khác hãy phân biệt các dung dịch không màu sau :

1. HCl, MgSO₄, NaOH, BaCl₂, NaCl

2. NaCl, NaOH, HCl, phenolphthalein

3. K₂SO₄, Al(NO₃)₃, NH₄(SO₄)₂, Ba(NO₃)₂, NaOH

*Download file word Bảng nhận biết các chất hóa học lớp 8, lớp 9.docx bằng cách click vào nút Tải về dưới đây.