PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Để tìm số hạng chưa biết của một tỉ lệ thức ta sử dụng các tính chất:
Nếu $ \displaystyle \dfrac{a}{b}=\dfrac{c}{d}$ thì $ \displaystyle a=\dfrac{{bc}}{d}$; $ \displaystyle b=\dfrac{{ad}}{c}$; $ \displaystyle c=\dfrac{{ad}}{b}$; $ \displaystyle d=\dfrac{{bc}}{a}$
4A. a) Tìm x trong các tỉ lệ thức:
i) 1,2: 0,8 = (- 3,6): (3x); ii) 12 : 5 = x : 1,5;
iii) x : 2,5 = 0,03 : 0,75; iv) 3,75 : x = 4,8 : 2,5.
b) Tìm x, biết:
i) $ \displaystyle \dfrac{x}{5}=\dfrac{3}{{20}}$;
ii) $ \displaystyle \dfrac{x}{{15}}=\dfrac{{60}}{x}$;
iii) $ \displaystyle \dfrac{{2-x}}{4}=\dfrac{{3x-1}}{{-3}}$;
iv) $ \displaystyle \dfrac{{12-3x}}{{32}}=\dfrac{6}{{4-x}}$.
4B. a) Tìm x trong các tỉ lệ thức:
i) l,8: l,3 = (-2,7):(5x);
ii) 15 : 4 = x : 3,5;
iii) x: 6,5 = 0,13:0,25;
iv) 5,25 : x = 3,6 : 2,4.
b) Tìm x, biết:
i) $ \displaystyle \dfrac{x}{4}=\dfrac{9}{{10}}$;
ii) $ \displaystyle \dfrac{x}{{24}}=\dfrac{6}{x}$;
iii) $ \displaystyle \dfrac{{5-2x}}{3}=\dfrac{{4x-1}}{{-5}}$;
iv) $ \displaystyle \dfrac{{10-2x}}{6}=\dfrac{{27}}{{5-x}}$.
HƯỚNG DẪN GIẢI
4A. a) i) Từ đề bài ta có $ \displaystyle 3x=\dfrac{{-3,6.08}}{{1,2}}$, từ đó tìm được x = -0,8
ii) Từ đề bài ta có 5.x = 12.1,1,5, từ đó tìm được x = 3,6
iii) Từ đề bài ta có $ \displaystyle x=\dfrac{{2,5.0.03}}{{0,75}}$ từ đó tìm được $ \displaystyle x=\dfrac{1}{{10}}$
iv) Từ đề bài ta có $ \displaystyle x=\dfrac{{3,75.2,5}}{{4,8}}$ từ đó tìm được $ \displaystyle x=\dfrac{{125}}{{64}}$
b) i) Từ đề bài ta có $ \displaystyle x=\dfrac{{3.5}}{{20}}$, từ đó tìm được x = $ \displaystyle \dfrac{3}{4}$
ii) Từ đề bài ta có x2 = 900, từ đó tìm được x = $ \displaystyle \pm $30
iii) Từ đề bài ta có (-3) . (2 – x) = 4. ( 3x – 1), từ đó tìm được $ \displaystyle x=-\dfrac{2}{9}$
iv) Từ đề bài ta có (12- 3x) . 9 4- x) = 32.6, từ đó tìm được $ \displaystyle x=\in \text{ }\!\!\{\!\!\text{ }-4;12\text{ }\!\!\}\!\!\text{ }$
4B. Tương tự 4A
a) i) $ \displaystyle x=-\dfrac{{39}}{{100}}$
ii)$ \displaystyle x=\dfrac{{105}}{8}$
iii)$ \displaystyle x=\dfrac{{169}}{{50}}$
iv)$ \displaystyle x=\dfrac{7}{2}$
b) $ \displaystyle x=\dfrac{{18}}{5}$
ii) $ \displaystyle x=\pm 12$ iii) x= -11;
iv) x $ \displaystyle \in ${-4;14}