PHƯƠNG PHÁP GIẢI:
Dạng bài tập này phải lấy từng chất cho phản ứng với nhau .
Kẻ bảng phản ứng , dựa vào dấu hiệu phản ứng để so sánh và kết luận
VÍ DỤ GIẢI:
Ví dụ 1: Có các lọ mất nhãn chứa các dung dịch : H2SO4 , BaCl2 , Na2CO3, HCl . Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các lọ mất nhãn trên mà chỉ dùng một loại thuốc thử
Giải:
Trích ra mỗi lọ làm nhiều mẫu thử rồi lần lượt cho mẫu thử này phản ứng với các mẫu thử còn lại ta được kết quả theo bảng sau :
| H2SO4 | BaCl2 | Na2CO3 | HCl | |
| H2SO4 | — | ↓ BaSO4 | ↑ CO2 | — |
| BaCl2 | ↓ BaSO4 | — | ↓ BaCO3 | — |
| Na2CO3 | ↑ CO2 | ↓ BaCO3 | — | ↑ CO2 |
| HCl | — | — | ↑ CO2 | — |
Như vậy :
- Mẫu thử nào phản ứng với các mẫu thử còn lại mà có một kết tủa và một chất khí, mẫu đó là H2SO4 .
- Mẫu thử nào phản ứng với các mẫu thử còn lại mà có hai kết tủa , mẫu đó là BaCl2 .
- Mẫu thử nào phản ứng với các mẫu thử còn lại mà có một kết tủa và hai chất khí , mẫu đó là Na2CO3 .
- Mẫu thử nào phản ứng với các mẫu thử còn lại mà có một chất khí , mẫu đó là HCl .
Các phản ứng xảy ra:
H2SO4 + BaCl2 → BaSO4 ↓ + 2HCl
H2SO4 + Na2CO3 → 2NaCl + CO2 ↑ + H2O
Na2CO3 + BaCl2 → BaCO3 ↓ + 2NaCl
2HCl + Na2CO3 → 2NaCl + CO2 ↑ + H2O
Ví dụ 2: Có các lọ mất nhãn chứa các dung dịch : AgNO3 , CaCl2 , Na2CO3, HCl . Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các lọ mất nhãn trên mà chỉ dùng một loại thuốc thử
Giải:
Trích ra mỗi lọ làm nhiều mẫu thử rồi lần lượt cho mẫu thử này phản ứng với các mẫu thử còn lại ta được kết quả theo bảng sau :
| AgNO3 | CaCl2 | Na2CO3 | HCl | |
| AgNO3 | — | ↓ AgCl | ↓ Ag2CO3 | ↓ AgCl |
| CaCl2 | ↓ AgCl | — | ↓ CaCO3 | — |
| Na2CO3 | ↓ Ag2CO3 | ↓ BaCO3 | — | ↑ CO2 |
| HCl | ↓ AgCl | — | ↑ CO2 | — |
Như vậy :
- Mẫu thử nào phản ứng với các mẫu thử còn lại mà có ba kết tủa tạo thành , mẫu đó là AgNO3 .
- Mẫu thử nào phản ứng với các mẫu thử còn lại mà có hai kết tủa , mẫu đó là CaCl2 .
- Mẫu thử nào phản ứng với các mẫu thử còn lại mà có hai kết tủa và một chất khí , mẫu đó là Na2CO3 .
- Mẫu thử nào phản ứng với các mẫu thử còn lại mà có một kết tủa và một chất khí , mẫu đó là HCl .
Các phản ứng xảy ra:
2AgNO3 + CaCl2 → 2AgCl ↓ + Ca(NO3)2
2AgNO3 + Na2CO3 → Ag2CO3 ↓ + 2NaNO3
Na2CO3 + CaCl2 → CaCO3 ↓ + 2NaCl
2HCl + Na2CO3 → 2NaCl + CO2 ↑ + H2O