Lập bảng giá trị tương ứng của hai đại lượng tỉ lệ thuận

PHƯƠNG PHÁP GIẢI

Để lập bảng giá trị tương ứng của hai đại lượng tỉ lệ thuận ta thực hiện theo các bước sau:

– Bước 1: Xác định hệ số tỉ lệ k

– Bước 2: Dùng công thức y = kx để tìm các giá trị tương ứng của x và y.

BÀI TẬP MINH HỌA

5A. Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận và bảng sau

x	-12	-3	3	6	9
y				2

a) Hãy xác định hệ số tỉ lệ của y đối với x;

b) Điền số thích hợp vào ô trống.

5B. Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau:

x	– 4		-2	$ \displaystyle -\dfrac{1}{2}$
y		6	4		-4

a) Hãy xác định hệ số tỉ lệ của y đối với x;

b) Điền số thích hợp vào ô trống.

6A. Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Hai giá trị x_1, x₂ của x có hiệu bằng 2 thì hai giá trị tương ứng y_1, y₂ của y có hiệu bằng  – 3.

a) Hãy biểu diễn y theo x;

b) Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau:

x	– 3		-1
y		3		$ \displaystyle -\dfrac{3}{2}$	-3

6B. Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Hai giá trị x_1, x₂ của x có x₁ – 4x₂ = 16 thì hai giá trị tương ứng của y có y₁ – 4y₂ = -64

a) Hãy biểu diễn y theo x

b) Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau:

x	– 2		1		3
y		4		-8

HƯỚNG DẪN GIẢI

5A. Do x và y là hai địa lượng tỉ lệ thuận nên y = kx với k $ \displaystyle \ne $0 => k =$ \displaystyle \dfrac{y}{x}$

Theo đề bài, thay x = 6; y = 2 ta suy ra k = $ \displaystyle \dfrac{2}{6}=\dfrac{1}{3}$

b) k = $ \displaystyle \dfrac{1}{3}$ => y = $ \displaystyle \dfrac{1}{3}$ Ta có kết quả trong bảng sau

x	-12	-3	3	6	9
y	-4	-1	1	2	3

5B. Tương tự 5A             a) Tìm được  k = -2                   b) HS tự làm

6A. a) Vì x và y là hai địa lượng tỉ lệ thuận nên $ \displaystyle \dfrac{{y_{1}}}{{x_{1}}}=\dfrac{{y_{2}}}{{x_{2}}}$

Áp dụng tính chất dãy TSBN ta được $ \displaystyle \dfrac{{y_{1}}}{{x_{1}}}=\dfrac{{y_{2}}}{{x_{2}}}=\dfrac{{y_{1}-y_{2}}}{{x_{1}-x_{2}}}=-\dfrac{3}{2}$

Vậy y = $ \displaystyle -\dfrac{3}{2}x$

b) Ta có kết quả trong bảng sau

x	-3	-2	-1	1	2
y	$ \displaystyle \dfrac{9}{2}$	3	$ \displaystyle \dfrac{3}{2}$	$ \displaystyle -\dfrac{3}{2}$	-3

6B. Tương tự 6A             a)  y = -4x ;                     b) HS tự làm