Mục lục
KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Khái niệm phân số thập phân
Khái niệm: Các phân số có mẫu số là: 10; 100; 1000; … được gọi là các phân số thập phân.
2. Ví dụ
Các phân số $\displaystyle\frac{5}{10} ; \frac{45}{100} ; \frac{163}{1000}$ là các phân số thập phân
*Chú ý: có một số phân số có thể viết thành phân số thập phân.
CÁC DẠNG TOÁN
Dạng 1: Đọc – viết phân số thập phân
Cách đọc – viết phân số thập phân tương tự như các phân số thông thường.
Khi đọc phân số ta đọc tử số trước rồi đọc “phần:, sau đó đọc đến mẫu số.
Khi viết số thập phân, tử số là số tự nhiên trên gạch ngang, mẫu số là số tự nhiên khác 0 viết dưới gạch ngang.
Dạng 2: So sánh hai phân số thập phân tương tự như cách so sánh hai phân số thông thường
Dạng 3: Chuyển đổi một số phân số không phải là phân số thập phân thành phân số thập phân
– Tìm một số sao cho số đó nhân với mẫu số thì được 10; 100; 1000; …
– Nhân cả tử và mẫu số với cùng số đó để được phân số thập phân.
Hoặc:
– Tìm một số sao cho mẫu số chia cho một số thì được 10; 100; 1000
– Chia cả tử và mẫu số với cùng số đó để được phân số thập phân.
BÀI TẬP VÍ DỤ
Ví dụ 1: Đọc và viết các phân số sau đây?
Bài giải:
– Phân số $\displaystyle\frac{2}{10}$ được đọc là hai phần mười.
– Phân số “hai mươi mốt phần một nghìn” được viết là $\displaystyle\frac{21}{1000}$.
Ví dụ 2: Điền dấu thích hợp vào chỗ chấm: $\displaystyle\frac{4}{10} \cdots \frac{6}{10} ; \quad \frac{72}{100} \cdots \frac{53}{100}$.
Bài giải:
– So sánh hai phân số $\displaystyle\frac{41}{10}$ và $\displaystyle\frac{6}{10}$ ta thấy đều có mẫu số là 10 và 4 < 6 nên $\displaystyle\frac{4}{10}<\frac{6}{10}$.
– So sánh hai phân số $\displaystyle\frac{72}{100}$ và $\displaystyle\frac{53}{100}$ ta thấy đều có mẫu số là 100 nên $\displaystyle\frac{72}{100}<\frac{53}{100}$.
Ví dụ 3: Chuyển các phân số sau thành phân số thập phân: $\displaystyle\frac{1}{2} ; \frac{4}{5} ; \frac{84}{200}$.
Bài giải:
Ta thấy $2 \times 5=10 ; \quad 5 \times 2=10 ; \quad 200: 2=100 ; \quad 84: 2=42$.
Vậy ta có thể chuyển các phân số đã cho thành phân số thập phân như sau:
$\displaystyle\frac{1}{2}=\frac{1 \times 5}{2 \times 5}=\frac{5}{10} ; \quad \frac{4}{5}=\frac{4 \times 2}{5 \times 2}=\frac{8}{10} ; \quad \frac{84}{200}=\frac{84: 2}{200: 2}=\frac{42}{100}$